maandag 27 december 2010

Nieuwe software voor pomptesten

In Nederland, België, Frankrijk en Duitsland vormen enkelvoudige homogene watervoerende lagen een uitzondering. Men heeft vaak te maken met gelaagde aquifers. Berekeningen van dergelijke meerlaags-systemen zijn lastig. Recent is hier Windows-software voor ontwikkeld. Deze software en gebruikershandleiding is te vinden op de site van Hydrology.nl.

zondag 26 december 2010

Overijssel zet bodeminfo (GIS) online

De provincie Overijssel heeft bodemkaarten en overige bodem informatie (waaronder potentiekaart WKO) online beschikbaar gemaakt.  De nieuwe kaartviewer met bodeminformatie is hier voor iedereen te bekijken en te gebruiken.

woensdag 24 november 2010

Geochemische atlas Nederland beschikbaar

Kijk, daar heb je nog eens wat aan!


De Geochemische atlas van Nederland is nu online beschikbaar. De atlas bouwt voort op promotieonderzoek vanuit Utrecht. En daarop komen nu gegevens van RIVM, Deltares en Alterra samen. De atlas bevat kaarten en tabellen die gebaseerd zijn op een bodemchemische dataset met ruim 358 locaties in Nederland. Van zowel de bovengrondgrond als de ondergrond zijn de gehalten van 38 chemische elementen bepaald. De resultaten worden in deze atlas gepresenteerd als kaarten, tabellen en frequentieverdelingen.

De atlas is hier (PDF-alert, 189 bladzijden) te downloaden.

CORONA luchtzuivering gepresenteerd

HMVT heeft haar nieuwe CORONA luchtzuivering gepresenteerd op de High Automotive Campus in Helmond. Met deze luchtzuivering gaan we luchtverontreiniging van verkeer (o.a. fijn stof) aanpakken in een verkeerstunnel in Eindhoven. Hieronder een impressie op de lokale omroep.

donderdag 18 november 2010

Presentatie CORONA luchtzuivering

Corona is een nieuwe methode van luchtreiniging waarbij verontreinigingen in een plasmaveld worden afgebroken tot onschuldige eindproducten. Zo’n plasmaveld wordt opgewekt door middel van hoogspanning. Deze techniek is door HMVT en Oranjewoud ontwikkeld in nauwe samenwerking met de Technische Universiteit van Eindhoven.

De Corona techniek kan een alternatief worden voor andere luchtzuiveringstechnieken zoals katalytische verbranding, gaswassers, actief kool, cryocondensatie en biologische luchtfilters. De techniek is echter ook bij uitstek geschikt om grote luchtdebieten te behandelen, bij een naar verhouding zeer gering energieverbruik. De luchtzuivering kan o.a. organische geurstoffen, organische verontreinigingen, solvents, luchtverontreiniging van verkeer, stallucht, uitlaatgassen en fijn stof aanpakken.

In onderstaande presentatie wordt de techniek toegelicht. De hele presentatie is ook hier te bekijken.


woensdag 10 november 2010

Aanrader: boekje 'effectief omgaan met risico's' (gratis)

Onlangs kwam het boekje 'effectief omgaan met risico's, van denken naar doen' van het CROW / Risnet uit. Het boekje gaat over risico-management. Dit keer geen vage modellen of enorme lijsten met risico's zoals je die bij een aanbesteding nog wel eens moet invullen (en vervolgens hoor je er nooit meer wat van).

Het boekje bevat hele praktische tips over wat je moet doen. Speciale aandacht is er voor de communicatie rondom risico's. Zo is de tool 2x2 vragen beschreven. Als iedereen (opdrachtgever en opdrachtnemer) dat zou toepassen, dan ondervang je daarmee volgens mij zo'n 90% van de problemen.

Daarnaast is het boekje met 40 bladzijden niet dik.

Tot slot nog even de 6 gouden tips uit het boekje:

  1. Praat erover;
  2. Maak het belangrijk;
  3. Wees realistisch;
  4. Bereid het voor;
  5. Betrek de juiste mensen;
  6. Verbeter structureel;
Het is misschien een open deur, maar als je deze tips specifiek voor je projecten kunt maken én toepast dan verlopen je projecten (bijna) moeiteloos. 

Het boekje is - na registratie - gratis te downloaden

zondag 7 november 2010

GT Academy over directe injecties

Groundwatertechnology ( Rotterdam ) houdt op 26 november haar tweede GT Academy. Een uitstekend initiatief. Dit keer gaat het over directe injecties. Er zal aandacht worden besteed aan een aantal toepassingen van Adventus.


  • Aquablok of ISGS, een product waarmee verontreinigingen geïmmobiliseerd kunnen worden, 
  • EHC-O, een product waarmee de aërobe biologische afbraak gestimuleerd wordt;
  • EHC, een product gebaseerd op micro-deeltjes ijzer, waarmee afbraak van VOCl verontreinigingen d.m.v. chemische reductie bereikt wordt;
  • EHC-M, een product, waarmee afbraak van VOCl verontreinigingen d.m.v. chemische reductie en tegelijkertijd de immobilisatie van zware metalen bereikt wordt;
  • Daramend, waarmee de anaërobe afbraak en afbraak door chemische reductie van verontreinigingen on site kan worden gestimuleerd. 
Deze producten van Adventus hebben zich in de praktijk bewezen, maar zijn over het algemeen wel redelijk duur. 

Hannover Milieu- en Veiligheidstechniek ( HMVT ) heeft een aantal meer dan uitstekende alternatieven ontwikkeld voor anaerobe biologische afbraak (o.a. het slowrelease substraat ENNA), chemische reductie met nulwaardig nano ijzer (FENNA), chemische oxidatie, aerobe biologische afbraak en combinaties daarvan. HMVT levert niet alleen de ingrediënten, maar levert een totaal concept / ontwerp en voert deze ook uit. Op kleine locaties met een mobiele injectieunit. Voor grotere locaties heeft inmiddels een behoorlijke efficiency -verbetering plaatsgevonden. 
Indien gewenst voert HMVT deze projecten risico-dragend uit. Stel HMVT maar eens op proef!

Afbraak van aromaten ( BTEX ) onder sulfaatreducerende omstandigheden

Anaerobe afbraak BTEX
In de afgelopen tien jaar zijn gegevens gepubliceerd die aantonen dat natuurlijke afbraak van koolwaterstoffen in de bodem grotendeels plaatsvinden door anaërobe processen. Sommige gegevens hebben aangegeven dat benzeen recalcitrant is, sommige hebben aangetoond dat het afbreekt, maar in een trager tempo dan tolueen, ethylbenzeen en de xylenen (TEX) onder anaërobe omstandigheden. Veel natuurlijke afbraakstudies hebben gewezen op deze verschillen in afbraaksnelheid.

In het document ' Comparison of BTEX Attenuation Rates Under Anaerobic Conditions ' wordt ingegaan op de afbraak van aromaten (BTEX) aan de hand van vier locaties in het Midwesten van de VS (Illinois, Indiana, Michigan, en Missouri). Dit document is geschreven door mijn  collega van Delta.

Verschillende afbraaksnelheden
Hoewel de verschillen in de afbraak van benzeen en de overige aromaten (TEX) verschillen van locatie tot locatie, vooral door de beschikbaarheid van de elektronen-acceptoren, blijkt er toch een duidelijke relatie te zijn tussen de afbraaksnelheid van benzeen en de overige aromaten (TEX).

Op alle locaties blijkt tolueen het snelste af te breken, gevolgd door benzeen. De afbraaksnelheid van benzeen is gemiddeld 70% tot 80% van de afbraaksnelheid van tolueen. Xylenen - afhankelijk van de exacte verschijningsvorm - hebben een afbraaksnelheid van 60% tot 70% van tolueen. Ethylbenzeen heeft een afbraaksnelheid van ongeveer 50% tot 60% van tolueen.

Deze verhoudingen werden aangetroffen bij locaties met natuurlijke afbraak (NA) en bij locaties waar de afbraak onder sulfaatreducerende omstandigheden werden bevorderd.

Het document is hier te downloaden (PDF, 13 MB).

Stimuleren biologische afbraak onder sulfaatreducerende omstandigheden
Delta heeft een methode ontwikkeld en gepatenteerd om de afbraak van aromaten ( BTEX ) onder sulfaatreducerende te bevorderen. Hannover Milieu- en Veiligheidstechniek ( HMVT ) is een 100% zusterbedrijf van Delta en kan deze techniek toepassen op de Belgische, Duitse en Nederlandse markt. Deze methode is kansrijk met name in het westen van Nederland en België waar van nature al redelijke hoge concentraties sulfaat in het grondwater voorkomen.

maandag 1 november 2010

Richtlijn Inhoud Saneringsplan definitief vastgesteld

Doel van de Richtlijn (documentnummer 5010) is het bevorderen van de uniformiteit en kwaliteit van bodemsaneringsplannen die worden ingediend bij het bevoegd gezag Wet Bodembescherming (provincies en gemeenten). Het ontwerp heeft ter inzage gelegen. Na behandeling van de ingekomen reacties van diverse partijen heeft het CCvD Bodembeheer op 14 oktober 2010 de definitieve versie vastgesteld.

De Richtlijn brengt de wettelijke eisen in beeld. Ontwerp-aspecten en andere wensen vanuit de opdrachtgever zijn buiten beschouwing gebleven.  De Richtlijn geeft een overzicht van hetgeen er in een saneringsplan staan zodat het bevoegd gezag Wbb alle gegevens heeft om tot een besluit te kunnen komen. De opzet van de Richtlijn sluit volledig aan op de Toetslijsten van het bevoegd gezag die zijn opgenomen in de BUM Wbb.  Er is geen certificaat of erkenning vereist voor het gebruik van dit document.

De Richtlijn is opgesteld in het kader van het SIKB-project BEUK.

De richtlijn is hier (PDF-alert) te downloaden.

Meer informatie is te vinden op de website van SIKB.

zondag 31 oktober 2010

Geslaagde in situ bodemsanering van complex gebonden cyanide (HMVT)

Onlangs is HMVT erin geslaagd complexgebonden cyanide met een in situ sanering aan te pakken. Algemeen wordt aangenomen dat je complexgebonden cyanide niet met een in situ sanering kan aanpakken. Biologisch is er weinig mee te beginnen en strippen of vervluchtigen naar de bodemlucht met bodemluchtextractie en persluchtinjectie lukt ook al niet.

Ook onttrekken met een traditionele grondwatersanering lijkt niet erg aantrekkelijk; complexgebonden cyanide laten zich lastig uit het opgepompte water verwijderen. Je kunt ze met een zuivering van waterstofperoxide en UV aanpakken, maar dat is lastig. Ook met een ionenwisselaar is de complexgebonden cyanide vaak lastig te verwijderen; de cyanide komt voor als complex en niet als vrij ‘ion’. Een ionenwisselaar – de naam zegt het al – kan vooral ionen uit het water halen en heeft veel moeite met complexgebonden cyanide. Ook is toepassing van een ionenwisselaar in een grondwaterzuivering vaak een kostbare aangelegenheid.

Om een effectievere oplossing te kunnen bieden, heeft HMVT een aantal proeven in haar proeflab gedaan om de precieze aanpak te bepalen. Hierbij is een sanering van complexgebonden cyanide uitgewerkt met in situ chemische oxidatie ( ISCO ) met Fentons Reagens. Hierbij wordt in de bodem katalysator (ijzer) en waterstofperoxide geïnjecteerd, waardoor de zeer krachtige Fentons reactie op gang komt. De complexgebonden cyanide wordt hierbij in een tweetal stappen aangepakt. Bij de eerste stap wordt de complex cyanide ‘losgebroken’ van het complex waarbij vrije cyanide ontstaat. Bij de tweede stap wordt de vrije cyanide in situ chemisch geoxideerd tot onschuldige eindproducten. Bij dit proces is onder andere de pH een belangrijke factor.

HMVT is erin geslaagd meer dan 90% van de aanwezige vracht complexgebonden cyanide in het behandelde gebied te verwijderen met in situ chemische oxidatie ( ISCO ). Na de chemische oxidatie met Fentons Reagens werden in het behandelde gebied alleen nog concentraties vrije of complexgebonden cyanide aangetroffen onder de tussenwaarde voor cyanide.

Met de labproeven en de full-scale sanering heeft HMVT aangetoond ook complex gebonden cyanide zeer kosteneffectief met een in situ sanering te kunnen aanpakken.

bron

Nieuw productblad ENNA

Hieronder de nieuwe productinformatie over ENNA (enhanced natural natural attenuation). ENNA is door HMVT ontwikkeld.
Het is een slowrelease substraat om de biologische afbraak van bodemverontreinigingen van gechloreerde koolwaterstoffen (VOCl) te stimuleren. Het is sinds 2004 door HMVT succesvol ingezet op tientallen in situ bodemsaneringen. ENNA is misschien wel het beste substraat dat er op dit moment is voor de gestimuleerde biologische afbraak van chloorkoolwaterstoffen (VOCl).

Meer informatie in onderstaand (nieuw) productblad en op Ennasanering.nl


pif Enna

dinsdag 19 oktober 2010

Tetrahydrofuraan (THF) succesvol gesaneerd (HMVT)


Tetrahydrofuraan (THF) is een cyclische ether. Het is een zeer goed oplosmiddel voor polaire verbindingen zoals PVC, polystyreen, lijmen en nog niet uitgeharde lakken en polyurethaan. THF ( tetrahydrofuran ) komt als bodemverontreiniging niet veel voor en wordt daarom een ‘exoot’ genoemd waar geen kant-en-klare saneringstechnieken voor beschikbaar zijn.

Onlangs werd HMVT gevraagd een verontreiniging van tetrahydrofuraan (THF) te saneren. Een lastige opgave, want naast THF was de bodem sterk verontreinigd met chloorethenen en chloorethanen. Daarom heeft HMVT een aantal proeven in haar proeflab gedaan om de precieze aanpak te bepalen. Hierbij is een sanering uitgewerkt met in situ chemische oxidatie ( ISCO ) met Fentons Reagens. Hierbij wordt in de bodem katalysator (ijzer) en waterstofperoxide geïnjecteerd, waardoor de zeer krachtige Fentons reactie op gang komt. Bij dit proces is de pH een belangrijke factor.

Door toepassing van Fentons Reagens kon de mix van alle verontreinigingen – waaronder hoge gehalten tetrahydrofuraan – in een tweetal ronden met chemische oxidatie worden aangepakt. HMVT is erin geslaagd meer dan 95% van de aanwezige vracht verontreiniging in het behandelde gebied te verwijderen met in situ chemische oxidatie ( ISCO ) waarmee werd voldaan aan de saneringsdoelstelling.

Meer informatie

woensdag 13 oktober 2010

CORONA luchtzuivering zuivert verkeerslucht Eindhoven

De Corona Technologie is een unieke techniek om grote luchtflows met relatief weinig energie te zuiveren. Dit wordt gerealiseerd door de dampen als het ware te zuiveren met behulp van ‘minibliksems’. Niet alleen verkeersemissies, maar ook emissies uit stallen en allerlei geuren kunnen er zeer goed mee worden gereduceerd.

Het samenwerkingsverband van Oranjewoud, HMVT en de Technische Universiteit Eindhoven, dat samen de Corona Luchtzuiveringstechnologie ontwikkeld, is geselecteerd voor een subsidietraject uitgegeven door het SRE te Eindhoven. Het SRE wil de praktische mogelijkheden voor zuivering van verkeerslucht in de regio Eindhoven onderzoeken. Voor partijen die daarvoor een goed plan konden indienen was een subsidie beschikbaar.
HMVT / Oranjewoud gaat in het kader hiervan de verkeerslucht in het ‘Dommeltunneltje’ in het centrum van Eindhoven met behulp van de Corona Luchtzuiveringstechniek zuiveren. Eerdere testen met de Corona Technologie hebben positieve resultaten laten zien op NOx en fijn stof verwijdering, bijvoorbeeld bij tunnellucht en ondergrondse parkeergarages. De uitvoering van de testen te Eindhoven zal een extra referentie vormen voor de inzet van de Corona Technologie bij reiniging van tunnellucht.

Regio bericht, een uitgave van SRE samenwerkingsverband Regio Eindhoven, heeft hierover een artikel geplaatst. Het artikel is via deze link te downloaden (PDF, circa 1 mb).

Marco van den Brand: “Wij gaan een proef uitvoeren die de lucht van het Dommeltunneltje in Eindhoven reinigt. Dit doen we met een nieuwe, innovatieve techniek die mini-bliksems produceert en zo de lucht zuivert. Naast het tunneltje komt een container te staan waar we de installatie, de zogenoemde Corona Technologie, in kunnen plaatsen. Door de proef kunnen we deze nieuwe techniek uitgebreid testen en komen we er achter of de techniek echt gebruikt kan worden om de luchtkwaliteit op wegen, snelwegen en in tunnels te reinigen.” Guus Pemen van de TU/e vervolgt: “De TU/e heeft de Corona Technologie ontwikkeld en HMVT/Oranjewoud brengt het op de markt.”

Artikel Corona Start Proef Dommeltunnel

Automatische ISCO installatie

In het verleden heb ik er al wel eens over nagedacht; een automatische ISCO - installatie voor in situ chemische oxidatie ( ISCO ) met Fentons Reagens (waterstofperoxide). Hierbij wordt de injectie niet meer gestuurd door een deskundige operator in het veld, maar met een automatische installatie. Toen heb ik er toch maar van afgezien:


  • elk filter is weer anders; dit maakt automatiseren lastig;
  • te gevaarlijk: het proces loopt snel uit de hand (spuiters enzo). Een operator ter plaatse kan dan snel ingrijpen. Met een automatische installatie is dat lastig. Hoe detecteer je zoiets? Alleen de temperatuurontwikkeling in de bodem volgen blijkt in de praktijk niet voldoende te zijn. 
  • Een andere ISCO - aannemer heeft zoiets ook al eens geprobeerd.  Hun ervaring toen: je hebt geen operator die continue in het veld loopt, maar één die continue achter zijn PC zit om alles elke keer bij te regelen. Ook bleek het proces gevoelig te zijn voor storingen. De 'winst' van de automatische installatie was toen beperkt. 
  • zo'n installatie is redelijk duur.  Hoe snel verdient zo'n installatie zichzelf terug?
De aannemer NTP heeft een andere afweging gemaakt. Op het project Kijksteeg Lochem hebben ze een automatische ISCO - installatie ingezet. In de Cobouw stond een uitgebreid artikel over deze installatie. Een interessante ontwikkeling om de komende periode te volgen. 

De keuze viel uiteindelijk op in situ chemische oxidatie (ISCO), een snelle techniek die zich in de praktijk heeft bewezen. Bij in situ chemische oxidatie worden chemicaliën in de bodem gebracht. Wanneer ze in contact komen met de verontreiniging, worden ze afgebroken (geoxideerd) en vormen ze onschadelijke verbindingen. [..]
Speciaal voor dit werk ontwikkelde de aannemer een volautomatische, mobiele ISCO-unit. "Naast de kosten voor chemicaliën, zijn met name de kosten voor operators en processtuurders bepalend voor een ISCO-sanering. In plaats van acht uur per dag, kunnen we het hele proces nu zeven dagen per week en 24 uur per dag continu, op een uiterst gecontroleerde wijze op afstand sturen.". Door het continu meten en loggen van procesparameters, zoals injectiedebiet, injectiedruk en temperatuur, wordt een optimale injectie van chemicaliën in een zo kort mogelijke periode verkregen. Een belangrijke voorwaarde voor een optimaal eindresultaat, is het in de hand houden van de bodemtemperatuur. De maximaal toegestane grenswaarde ligt bij 40 graden. Wanneer de temperatuur daarboven komt, spoelt het ISCO-systeem volautomatisch met water. Daarnaast wordt ook de injectiedruk constant op afstand gemonitord. De bodemspecialist spreekt van "een betrouwbaar continu zelfregelend proces". In Lochem draait de unit met 24 injectiefilters die op een onderlinge afstand van 3,5 meter staan. [..]
De twee verschillende chemicaliën worden afwisselend in kleine volume-eenheden via één tot maximaal vier filters gelijktijdig in de bodem gebracht. Middels een PLC (controle en besturing op afstand) telemetrisch softwareprogramma worden de benodigde chemicaliën, concentraties en volgorde voor ieder afzonderlijk injectiepunt geregeld. "De combinatie van deze stoffen zorgt voor een superactieve hoge oxidatiekracht, die op de locatie na twaalf uur gecontroleerd op gang komt. Zo is het gebied met een minimaal aantal filters te behandelen."

maandag 11 oktober 2010

Geef ons de echte ingenieurs terug

“De nieuwe sofisten zijn de procesaanstuurders, de fusie- en overnamespecialisten en de juristen die daar voor 514 euro per uur contracten bij maken. Allemaal hebben ze rechten gestudeerd of hebben ze een MBA-diploma, maar een schroef recht indraaien kunnen ze niet. Ze hebben ons verteld dat wij geluk, welvaart en aandeelhouderswaarde aan hen te danken hebben. Wij, het goedgelovige publiek, geloven het nog ook, en betalen de schimmenspelers de hoofdprijs.”

Columnist Johan Schaberg vat het nog even goed samen in de NRC. Managers die mooi praten verdienen het geld. Zij die dingen maken waar je wat aan hebt niet.

zondag 10 oktober 2010

Aanbevolen op Bodembreed

'Bodembreder' noemt Frank Agterberg (SKB) het symposium Bodembreed op dinsdag 30 november en woensdag 1 december in de Werelt in Lunteren. En inderdaad; het programma is breder dan ooit. Van CO2 opslag tot bodemdaling in het landelijke gebied. Een snelle lezing leert dat het programma vooral heel veel beleid bevat. Nu is beleid best belangrijk, zonder bodembeleid geen werk tenslotte, maar een beetje techniek is toch ook nooit weg? Is dan helemaal niets voor de hardcore saneerder?

Het is een beetje zoeken in het programma, maar hierbij mijn tips:

Moderne bodemonderzoekstechnieken
dinsdag 30 november, 11.15 - 12.45, sessie 41
voorzitter Robert Jan Stuut (MWH)
Hierbij wordt ingegaan op moderne bodemonderzoekstechnieken. Tevens wordt ingegaan op het draagvlak voor deze technieken. Is toepassing van deze technieken wel mogelijk nu het bodemonderzoek en de bodemsanering  is dichtgetimmerd in tig protocollen?

Duurzaam saneren
dinsdag 30 november, 15.30 - 17.30, sessie 4.3
voorzitter Wilfried ter Woerds (Oranjewoud)
Over de duurzaamheid van saneringen, de afweging saneren / milieurendement / milieu'kosten' van een sanering en de laatste stand van zaken bij NICOLE en SURF-NL over dit onderwerp.

Combitechnieken voor bodemsanering
Woensdag 1 december, 9.00-10.30, sessie 4.4
Voorzitter Shakti Lieten (Bioclear)
Een sessie over 'echte saneringen' met 'echte resultaten'. Gesproken wordt over toepassing van ISCO als onderdeel van de sanering van minerale olie en aromaten, in situ aerobe afbraak van MTBE en de in situ sanering van een ammonia - verontreiniging.

donderdag 7 oktober 2010

Handelsmissie voor de sector bodemsanering naar Nanjing en Beijing

In opdracht van NL EVD Internationaal organiseert Global Matching, voor het Netherlands Soil Partnership (NSP), en in het kader van het 2g@there-programma China Bodemsanering, een handelsmissie naar Nanjing en Bejing. In Nanjing wordt deelgenomen aan de International Conference on Site Remediation and Financing Mechanism, en in Beijing aan de milieubeurs CIGIE. Ook worden relevante Chinese instellingen en bedrijven bezocht en staan workshops en matchmaking op het programma.

Deze handelsreis biedt bedrijven de mogelijkheid om zich in een kort tijdsbestek te oriënteren op de Chinese markt.

Meer info hier

zondag 3 oktober 2010

HMVT: 20 jaar bodemsanering

Hannover Milieu- en Veiligheidstechniek bestaat 20 jaar. Ter ere daarvan is een boek uitgebracht.

Het boek is hier te downloaden (PDF, circa 4 mb). Ook de scribent van dit stukje is geïnterviewd. Hieronder dit interview.

Frank Pels HMVT Interview


Download hier het interview met Frank Pels.

Internationale workshop CityChlor: verzameling van Europese deskundigheid

Op dinsdag 16 november 2010 wordt in Parijs de eerste Internationale workshop van CityChlor georganiseerd. Deelnemers kunnen informatie uitwisselen en sleutelfiguren ontmoeten. CityChlor heeft als doel een geïntegreerde aanpak uit te werken voor de aanpak van gechloreerde bodem- en grondwaterverontreiniging in stedelijke omgeving.

Bij de workshop  wordt ingegaan op het project CityChlor en op de verschillende wijzen van benadering in de vier deelnemende landen. In sommige regio’s zijn al innovatieve technieken getest en andere regio’s hebben veel ervaring met communicatie en kostenbeheer bij zulke projecten.

Het begrip ‘work’shop wordt letterlijk genomen: er wordt gerekend op de input, ervaring en specialisme van de deelnemers.

Doelgroep
Bestuurders, Beleidsmakers van provincies en gemeenten, adviesbureau's, gespecialiseerde aannemers, juristen

Locatie
Les Salons du Relais, Hôtel Paris Est, 4 r. du 8 mai 1945, Parijs

Toegangsprijs
gratis, reis- en verblijfskosten voor eigen rekening

Duur
1 dag (16 november 2010)

Contact
Aanmelden via de CityChlor website

Meer informatie
Uitnodiging kun je hier bekijken
Interreg CityChlor
CityChlor

zondag 26 september 2010

Studentenkampioenschap Grondboren op 5 oktober 2010

~~ mededeling ~~~


Op dinsdag 5 oktober is het weer zover, de Wageningse studievereniging Pyrus organiseert voor de 12e keer het Studentenkampioenschap Grondboren. Ook dit jaar zullen studenten, vakgroepen én bedrijven strijden om de eer, en natuurlijk zal het weer één groot feest worden.

Informatie: 
Datum: 5 oktober 2010, vanaf 17.30u
Locatie: Bietenveld aan de achterzijde van de studentencomplexen Haarweg/ Binnenveld
Kosten: 4 euro p.p. inclusief barbecue
Thema: Wild West Wageningen, Boor je wild
Feest achteraf in de International Club.

Rob Dijcker en Egbert Jansen zullen de young professionals binnen de bodemsector vertegenwoordigen. Wij vinden dit namelijk een ideale gelegenheid om onszelf binnen het werkveld te 'verbreden'. (In de meest letterlijke zin van het woord. :-) )

Om het Jong SKB team compleet te maken zoeken we nog teamgenoten. We willen namelijk geen modderfiguur slaan. Een team bestaat normaal gesproken uit 4 tot 5 mensen.

Ben jij die Jong SKB-er die zichzelf op deze fysieke wijze te verbreden?

Geef je dan nu op om samen met Rob en Egbert de grote boortrofee in wacht te slepen.

Opgeven voor het team kan via info@jongskb.nl

Van Tongeren (GroenLinks) over 'onconventioneel gas'

Vragen gesteld door Van Tongeren (GroenLinks) over proefboringen naar ' onconventioneel gas'.

1. Kent u het drieluik dat NRC/Handelsblad op 14, 15 en 16 juli publiceerde over de winning van zogenaamd ‘onconventioneel gas’, zoals leisteen en steenkoolgas?
2. Hoeveel aanvragen voor vergunningen naar het doen van proefboringen naar onconventioneel gas en/of de winning van dergelijk gas heeft u tot dusverre ontvangen? Hoeveel vergunningen heeft u afgewezen, toegekend of nog in behandeling? Welke maatschappijen betrof dit? Voor welke provincies werden de vergunningen aangevraagd?
3. Heeft staatsbedrijf Energie Beheer Nederland een rol bij deze projecten? Zo ja, welke?
4. Hoe beoordeelt u de risico’s die met de winning van onconventioneel gas gepaard gaan, zoals het gebruik van chemicaliën, die gemengd met zand en water onder hoge druk in de bodem geïnjecteerd worden om deze te ‘kraken’?
5. Klopt het dat er bij deze techniek zeer giftige chemicaliën als benzeen en xyleen gebruikt worden? Zo nee, welke chemicaliën worden er dan wel gebruikt? Zijn er eventuele risico’s aan dit gebruik verbonden?
6. Welke garanties heeft u dat de gebruikte chemicaliën niet ten dele achterblijven in de bodem of in het grondwater terecht komen?
7. Bent u bekend met het feit dat het aantal meldingen van vervuild grondwater in de Verenigde Staten, waar deze techniek al op enige schaal wordt toegepast, sindsdien stijgt? Wat is uw reactie daarop?
8. Hoe bent u van plan om te gaan met de complicatie dat er bij de winning van onconventioneel gas verhoudingsgewijs erg veel putten nodig zijn om te boren, wat bijvoorbeeld (onder meer door boorinstallaties) een forse aantasting van het landschap kan betekenen?
9. Bent u bekend met de groeiende publieke weerstand in de Verenigde Staten tegen het winnen van onconventioneel gas? Kunt u een inschatting geven van het maatschappelijk draagvlak van dergelijke projecten in Nederland in het algemeen en de maatschappelijke reacties op de locaties waar u al een vergunning voor proefboringen of winning afgaf in het bijzonder?
10. Welke gegevens heeft u over de hoeveelheid energie die nodig is om onconventioneel gas in Nederland te winnen in relatie tot de opbrengst? Wat is in dit verband uw reactie op de hoofdconclusie uit een van de schaarse studies hiernaar van de Britse Cornell University, waarin gesteld wordt dat de totale CO2!uitstoot van winning en gebruik van onconventioneel gas net zo hoog is als van olie?

Zie hier het hele stuk met de antwoorden.

bioschermen met innovatieve injectie-unit bij Vanderlande industries (HMVT)

Recent heeft HMVT drie bioschermen gerealiseerd bij Vanderlande Industries in Veghel. De bioschermen zijn aangebracht in de aanwezige VOCl-verontreiniging voor stimulering van de biologische afbraak. Voor de biologische sanering is een nieuwe injectie-unit ‘de biostimulator’ in gebruik genomen. HMVT heeft de biostimulator ontwikkeld voor stimulering van de afbraak bij omvangrijke VOCl-verontreinigingen. De start van de biologische sanering is in onderstaande TV-registratie vastgelegd.






In opdracht van Vanderlande Industries heeft HMVT drie bioschermen aangelegd in Veghel. De bioschermen bestaan uit ruim 100 injectiefilters en zijn op een diepte van 6, 10, 15 en 20 meter
aangebracht in de aanwezige VOCl-verontreiniging. De injectiefilters in de bioschermen zijn voorzien van een emulsie van soja-olie. Dit slow-release substraat dient als voeding voor de micro-organismen die de verontreiniging biologisch afbreken.



Voor de biologische sanering heeft HMVT een nieuwe injectie-unit ‘de biostimulator’ in gebruik genomen. Met deze innovatieve injectie-unit wordt een emulsie van soja-olie in grote hoeveelheden aangemaakt met grondwater van de locatie. De biostimulator is voorzien van 2 mengtanks van 8 m3 en een speciale mengpomp. Via een brandweerslang wordt de aangemaakte substraatoplossing honderden meters verderop verpompt naar een verdeelunit op een trailer. Van hieruit wordt de emulsie geïnjecteerd over 10 tot 20 filters tegelijk. Met één injectieronde kan de biologische afbraak van VOCl gedurende circa 5 jaar worden gestimuleerd. Door toepassing van de biostimulator is HMVT erin geslaagd om de productie- en injectiesnelheid te verdrievoudigen. Stimulering van de afbraak is door deze opschaling nog kosteneffectiever geworden. 


De komende 5 jaar zal HMVT voor Vanderlande Industries de procesmonitoring uitvoeren in Veghel. Hierbij verrichten wij halfjaarlijks veldmetingen ter plaatse van de bioschermen om de afbraak te monitoren. Adviesbureau CSO zal halfjaarlijks de verontreinigingssituatie in het grondwater controleren. Het uiteindelijke doel van de bodemsanering is om de verspreiding van de verontreiniging in het grondwater een halt toe te roepen. Op deze wijze kan een stabiele eindsituatie voor de verontreiniging worden bereikt.


Bron
Manifold (tot 20 filters)

Bovenaanzicht Biostimulator

aansluiting injectiefilter

Gelezen: Use and Measurement of Mass Flux and Mass Discharge (ITRC, August 2010)

Het blijft lastige materie; voorspellen hoe een pluim van een VOCl verontreiniging zich precies gaat ontwikkelen in de toekomst zonder ingrepen of bijvoorbeeld na een gedeeltelijke bronsanering.

In het document Use and Measurement of Mass Flux and Mass Discharge van ITRC (augustus 2010, 154 bladzijden) wordt ingegaan op het concept ' massflux ' aan de hand van case-studies en eenvoudige modellen zoals de Mass Flux Toolkit.
Door het lezen van dit document krijg je een beter inzicht in het concept van 'mass flux' waardoor je betere conceptuele modellen van een locatie kunt maken en dus efficiënter kunt saneren.

Alleen aanbevolen voor mensen die een redelijke achtergrondkennis hebben van geohydrologie, stoftransport (met name van DNAPL) en het ontwerp van in situ saneringsmaatregelen.

Het document kun je hier downloaden.

zondag 19 september 2010

CORONA luchtzuivering gaat verkeerslucht Eindhoven zuiveren (HMVT)


Het samenwerkingsverband van Oranjewoud, HMVT en de Technische Universiteit Eindhoven, dat samen de Corona Luchtzuiveringstechnologie ontwikkeld, is geselecteerd voor een subsidietraject uitgegeven door het SRE te Eindhoven.

Het SRE wil de praktische mogelijkheden voor zuivering van verkeerslucht in de regio Eindhoven onderzoeken. Voor partijen die daarvoor een goed plan konden indienen was een subsidie beschikbaar.

Ons plan omvat het zuiveren van de verkeerslucht in het ‘Dommeltunneltje’ in het centrum van Eindhoven met behulp van de Corona Luchtzuiveringstechniek. De resultaten van de testen (duur ca. 6 wkn) zullen worden doorvertaald naar de praktijksituatie van een actuele hot spot in Eindhoven. Eerdere testen met de Corona Technologie hebben positieve resultaten laten zien op NOx en fijn stof verwijdering, bijvoorbeeld bij tunnellucht en ondergrondse parkeergarages.

De Corona Technologie is een unieke techniek om grote luchtflows met relatief weinig energie te zuiveren. Dit wordt gerealiseerd door de dampen als het ware te zuiveren met behulp van ‘minibliksems’. Niet alleen verkeersemissies, maar ook emissies uit stallen en allerlei geuren kunnen er zeer goed mee worden gereduceerd. De uitvoering van de testen te Eindhoven zal een extra referentie vormen voor de inzet van de Corona Technologie bij reiniging van tunnellucht.

Meer info: HMVT

Afstanden en oppervlakten bepalen van een tekening in PDF

Tegenwoordig krijg je de meeste bodemonderzoeken en tekeningen digitaal binnen. Als je geluk hebt, is de tekening een fatsoenlijk CAD- of GIS bestand. Maar meestal is het een PDF bestand, of nog erger: een ingescand PDF-bestand. Om afstanden en oppervlakten te bepalen moet je de tekening uitprinten om vervolgens vast te stellen dat je geen schaal 1 : 67,89348701 op je schaallat hebt zitten.

De professionele versie van Acrobat heeft mogelijkheden om digitaal te meten, maar die versie kost honderden euro’s en die hebben de meeste mensen dus niet op hun computer geïnstalleerd staan. Onlangs heb ik het programma PDF-Xchange Viewer geïnstalleerd. Een snelle en vlotte PDF-reader die sneller start en werkt dan de officiële PDF-reader van Arcobat. Het programma heeft standaard hele gemakkelijke functies om afstanden en oppervlakten te meten. Tevens kun je gemakkelijk teksten, lijnen en dergelijke toevoegen. Als je het bestand onder een andere naam opslaat dan weet je zelf – of je collega of klant – over een half jaar ook nog precies hoe je de oppervlakten en afstanden hebt gemeten.

Je kunt het gratis programma hier downloaden (freeware). Klik hieronder voor een korte handleiding.

Bepalen afstanden en oppervlakten met PDF Xchange Viewer from Frank pels on Vimeo.

HMVT neemt Biostimulator in gebruik

HMVT heeft haar nieuwste injectie-unit in gebruik genomen. Deze ‘biostimulator’ maakt van grondwater van de lokatie ter plaatse het ENNA-substraat en injecteert dit vervolgens in de bodem via maximaal 20 injectiefilters tegelijk. ENNA is een slow-release substraat die de anaërobe afbraak van VOCl langdurig stimuleert. Sinds 2004 heeft HMVT ENNA succesvol toegepast op tientallen lokaties. Met één injectieronde kan de biologische afbraak van VOCl tot circa 5 jaar lang worden gestimuleerd. Tevens is de techniek geschikt om zware metalen duurzaam te laten neerslaan.
Met de biostimulator is HMVT erin geslaagd de productie- en injectiesnelheid te verdrievoudigen waardoor ENNA wat betreft kosten nog aantrekkelijker is geworden. Meer informatie bij HMVT.

zondag 15 augustus 2010

Rekenmodel nazorgkosten Bodemsanering nu beschikbaar

Door de ontwikkeling van multifunctioneel naar functiegericht saneren is de nazorgopgave voor bodemsanering toegenomen. Nazorgverplichtingen maken veelal een groot deel uit van de totale kosten, omdat ze over lange perioden in stand gehouden moeten worden. Het bepalen van de nazorgkosten is echter vaak voer voor discussie en kan leiden tot stagnatie van nazorgprojecten. Daarom is het ‘Rekenmodel nazorgkosten Bodemsanering’ ontwikkeld: een breed gedragen en vrij beschikbare 'rekenmachine' om de nazorgkosten in beeld te brengen.

Op ad-hocbasis zijn in de loop der tijd verschillende modellen ontwikkeld, veelal voor eigen gebruik en deels ook voor andere typen nazorg dan van bodemsanering zoals nazorg bij Wm-stortplaatsen. Ieder model heeft zijn eigen methode, opzet en specifieke doelstelling, én specifieke manco's. Het ontbreken van een goed en breed gedragen model voor kosten en risico’s leidt tot onjuiste en niet eenduidige inschattingen (zowel te laag als te hoog) en discussies over de nazorgkosten.

Met het rekenmodel kan een goede financiële basis voor nazorg worden gelegd en kunnen processen rondom bodemkwaliteit verder worden geoptimaliseerd. Het rekenmodel is ontwikkeld in het kader van een project van de Stichting Kennisontwikkeling Kennisoverdracht Bodem (SKB), met vertegenwoordigers van adviesbureaus, bevoegde overheden en marktpartijen. Agentschap NL/Bodem+ beheert het rekenmodel.

Klik hier voor de downloadpagina en de handleiding

Meer info: Het artikel 'Eenduidigheid in berekening nazorgkosten bodemsanering' gaat dieper in op: Knelpunten rond de kostenbepaling en de mogelijkheden van het model.

dinsdag 29 juni 2010

met de laptop in de zon


In advertenties van telecom-bedrijven is het regelmatig te zien. Iemand die meestal met een gelukzalige glimlach op het gezicht op zijn laptop in de zon aan het werk is.
Heb je het zelf wel eens geprobeerd? Het maakt niet uit wat voor een scherm je hebt: je ziet bijna niets.

Daarom hierbij mijn zomerse tip: zet je laptop in een grote kartonnen (verhuis)doos en je kunt het scherm weer uitstekend zien. Het ziet er misschien niet zo hightech en blits uit, maar het werkt uitstekend.

maandag 8 maart 2010

Digitaal handboek drijflaagverwijdering


Het heeft even geduurd, maar het digitale handboek drijflaagverwijdering staat eindelijk online. Dit digitale handboek gaat over het verwijderen van drijflagen. Alle gangbare technieken - zoals ontgraven, skimmen, bodemluchtextractie, persluchtinjectie, meerfasenextractie en stoominjectie - komen aan bod. Dit handboek is samengesteld door Hannover Milieu- en Veiligheidstechniek (HMVT), Tauw en EnProSol. Het redelijk complete en in het Nederlands opgestelde digitale handboek vind je hier.

vrijdag 1 januari 2010

Soilpedia online

Soilpedia is onlangs online gezet. De verschillende projecten en cahiers van SKB zijn - gesorteerd op onderwerp - opgenomen. Nog niet helemaal compleet, maar de volgende onderwerpen zijn al opgenomen:
- Bodemverontreinigingen en bodemsaneringstechnieken
- Energie
- Natuurlijke functies van de bodem
- Waterbeheer
- Ondergrondse ordening