Bodemadviseur bekent fraude
30-01-2009
Een erkende bodemadviseur heeft tegenover de Inlichtingen- en Opsporingsdienst van de VROM-Inspectie (VROM-IOD) toegegeven dat hij langdurig rapportages over bodem analyses heeft vervalst. Deze rapportages zijn onder meer gebruikt voor schone grond-verklaringen die bijvoorbeeld nodig zijn bij de sanering van oude olietanks en de aanvraag van een bouw- of milieuvergunning.
Er vindt naar aanleiding van deze vervalsingen een strafrechtelijk onderzoek plaats door de VROM-IOD onder leiding van het Functioneel Parket. Inmiddels is een en ander in werking gesteld om de (Kwalibo)-erkenning van de bodemadviseur in te trekken. Daardoor kan hij niet langer zijn werkzaamheden uitoefenen
De bodemadviseur heeft toegegeven dat hij gedurende dertien jaar rapportages over monsternemingen en analyserapporten heeft vervalst. Per jaar werden volgens zijn verklaring zo ongeveer 150 laboratoriumrapporten vervalst, in totaal dus ongeveer 2000. Uit het onderzoek is niet gebleken dat de bodemadviseur in opdracht handelde. Er wordt nog nagegaan hoe de gedupeerden benaderd kunnen worden en hoe de gevolgen voor hen en voor het milieu in beeld gebracht kunnen worden.
De bodemadviseur was gecertificeerd en werkte met een erkenning op basis van de nieuwe bodemregelgeving ('Kwalibo'). Dit erkenningensysteem dat sinds anderhalf jaar van kracht is, is bedoeld om fraude met vervuilde grond tegen te gaan.
De VROM-Inspectie gaat gerichte steekproeven uitvoeren om eventuele vervalsingen van bodemonderzoeksrapporten op te sporen. De Inspectie zal de bodemadviesbranche stimuleren om signalen over mogelijk frauderende bureaus door te geven. In 2008 zijn twee bedrijven tijdelijk geschorst geweest.
UPDATE: namen en rugnummers zijn bekend. Verschillende media melden dat Bodemstaete uit Vught - vermoedelijk uit kostenoverwegingen - vaak niet eens monsters naar het lab stuurde. Het analyse-rapport werd vervolgens bij elkaar geknipt en geplakt. De website van Bodemstaete meldt dat ze hun activiteiten helemaal hebben beëindigd. Verschillende media melden dat er bij het pand in Vught niet wordt opengedaan en dat de telefoon niet wordt beantwoord. De Kwalibo-erkenning is ingetrokken. De VVMA meldt in een persbericht het volgende:
BRABANT - Nu bekend is gemaakt dat een Brabants bedrijf jarenlang met analysecertificaten heeft gesjoemeld, stelt de bodemadvieswereld zich opnieuw de vraag in hoeverre zij dergelijke praktijken voor eens en altijd kunnen voorkomen (Perbericht VVMA, 6 februari).
Vanuit de bodemadviesbranche is jarenlang geïnvesteerd in kwaliteitsborging, certificering en een persoonserkenning voor ervaren en goed opgeleide bodemintermediairs. Vanuit de zogenoemde Kwalibo bodemwetgeving is getracht om de kwaliteit in de gehele bodemketen via verplichte certificering en persoonserkenning te waarborgen. Een initiatief dat vanuit de bodembranche zelf is geïnitieerd, aldus Jurgen Pijpker, voorzitter van de VVMA, de branchevereniging voor de bodemadviesbureaus en waarbij nota bene specifieke aandacht is uitgegaan naar het voorkomen van fraude. Zo dient elke erkende bodemintermediair een recente verklaring omtrent gedrag (VOG-verklaring) aan het ministerie VROM te overleggen.
Uit een eerste analyse blijkt dat het frauderende bedrijf analysecertificaten heeft vervalst om kosten te besparen, die vervolgens wel naar de klant werden doorbelast. In hoeverre er ook sprake is van fraude tijdens het nemen van de bodemmonsters wordt op dit moment nog onderzocht.
Na alle inspanningen en investeringen vanuit de bodembranche blijkt het derhalve nog steeds kinderlijk eenvoudig om met onderzoeksresultaten te rotzooien. Als de berichtgeving klopt, dan is een dergelijke fraude niet middels certificering en persoonserkenning te voorkomen. Rotte appels zul je altijd houden, aldus Pijpker. Wel moeten we als branche lering uit deze zaak trekken, waardoor er mogelijk meer openheid ontstaat en iedere kwestie die tot fraude zou kunnen leiden, aan Justitie wordt gemeld. Het is jammer dat we als branchevereniging alleen via de media worden geïnformeerd. Een evaluatie van deze kwestie is derhalve gewenst, temeer omdat de vervalste rapporten zo snel mogelijk uit de bodemketen moeten worden verwijderd. Je moet er immers niet aan denken dat je als integer adviesbureau een verkeerd advies hebt gegeven omdat het onderliggende rapport niet betrouwbaar is gebleken.
Het is nog onbekend in hoeverre en op welke wijze het frauderende bureau wordt vervolgd. In elk geval wordt de Kwalibo erkenning van het bureau ingetrokken, waardoor onderzoeksrapporten van dit bureau niet meer door toetsende instanties (bijv. voor een aanvraag bouwvergunning) zullen worden geaccepteerd. Hierdoor kan het bureau haar werkzaamheden in feite niet meer voortzetten. Daarnaast is er sprake van een economisch delict, hetgeen mogelijkheden bied voor serieuze geldboetes en celstraffen. Het op een juiste manier vervolgen van de fraudeur heeft een preventieve werking en lijkt mij de enige oplossing voor dergelijke praktijken, aldus Pijpker.
Omroep Brabant maakte een video-rapportage.
Tot slot nog een paar screenshots (klik op afbeelding voor groot formaat) van de website van Bodemstaete voor deze op zwart ging. Best goedkoop zo'n bodemonderzoek voor achthonderd euro terwijl de kostprijs bij serieuze bureau's op zo'n 1500 euro ligt.
